آنها در سفر اخیرشان به پیونگ یانگ اجازه یافتند از مناطقی که در خارج از پایتخت کرهشمالی قرار گرفته است دیدن کنند. آنچه میخوانید بخشی از مشاهدات آنهاست.
پسر کوچکی درحالیکه دست همکلاسیاش را گرفته است به این طرف و آن طرف میپرد. مهرهای که چهره خندان رهبر کرهشمالی روی آن نقش بسته روی پیراهن او دوخته شده است. مردانی که پیراهن سبز نظامی به تن کردهاند در کافهای که به سبک آلمانی ساخته شده و در نزدیکی برج «جوچ» قرار دارد دور هم نشستهاند و برای یکدیگر لطیفه تعریف میکنند. دختران مدرسهای که روسریهای قرمز رنگ به سر کردهاند که تصاویر بنیانگذاران کرهشمالی روی آن نقش بسته است به این طرف و آن طرف میروند و بهصورت دسته جمعی سرود کلاسیک کرهای را که در دوران کودکی آموخته بودند میخوانند. کرهشمالی کشوری است که در آن مردان لباس مائویی میپوشند و بچه مدرسهایها کوله پشتیهایی را با خودشان حمل میکنند که عکس «میکی موس» روی آن کشیده شده است. مردم کرهشمالی یکدیگر را «رفیق» خطاب میکنند و غذای تندی به نام «کیمچی» را دوست دارند.
هنگامی که از سال 2008 میلادی کارم را بهعنوان رئیس دفتر خبرگزاری آسوشیتدپرس در سئول شروع کردم، 5بار از کرهشمالی دیدار کردم. «دیوید گاتنفلدر» عکاس ارشد بخش آسیایی خبرگزاری هم در 12سال گذشته بارها به این کشور سفر کرده است.
هنگامی که 3سال پیش تنشها میان کرهشمالی و جنوبی با کشته شدن یک توریست کرهجنوبی افزایش یافت ما و خبرنگاران خارجی دیگر اجازه پیدا کردیم وارد کرهشمالی شویم. پس از این حادثه تنشهایی میان 2 کره درگرفت که از آن جمله میتوان به پرتاب موشک دوربرد و آزمایش هستهای کرهشمالی، غرق شدن ناو جنگی کرهجنوبی و حمله مرگبار توپخانهای کرهشمالی به یکی از جزایر کرهجنوبی اشاره کرد.
دولت پیونگ یانگ اکنون به مسائل داخلیاش توجه بیشتری دارد بهدلیل اینکه مقامات کرهشمالی بهدنبال طراحی برنامه حساسی هستند که برای رهبر جدیدشان در اداره کشور درنظر گرفته شده است.
مقامات کرهشمالی بسیار محتاطانه عمل میکنند و هنگامی که میخواهند بیشتر خبرنگاران خارجی را به پایتخت ببرند پیونگیانگ را از دور و بهصورت مختصر به آنها نشان میدهند. حتی تلفن همراه خبرنگاران در فرودگاه توقیف میشود و بازرسان هم تمام حرکات آنها را زیرنظر میگیرند.
اما مقامات پیونگ یانگ امسال به من و «دیوید» اجازه دادند که بهمنظور دنبال کردن اهداف خبرگزاری آسوشیتدپرس در جهت گسترش پوشش خبری در کرهشمالی به مناطق مختلف این کشور برویم که این موضوع برای ما کاملا بیسابقه بود.ما به همراه عدهای از خبرنگاران کرهشمالی بدون اینکه ماموران و بازرسان دولتی همراهی مان کنند از مناطق روستایی این کشور دیدن کردیم. مقامات کرهشمالی به ما اجازه داده بودند که از امکاناتی مانند تلفن همراه، اینترنت و یک دستگاه خودروی «ون» استفاده کنیم و رانندهای همراهمان باشد که بتواند ما را به منطقه «کائسونگ» که در جنوب کرهشمالی قرار دارد ببرد.همچنین این امکان برای ما وجود داشت که بتوانیم از کوه «مایوهیانگ» در شمال و «نامپو» در غرب دیدن کنیم. ما در طول گشت و گذارمان در کرهشمالی توانستیم نگاهی کوتاه به زندگی مردم این کشور بیندازیم. کرهشمالی یکی از مرموزترین کشورهای جهان به شمار میرود که امروزه با تغییر و تحولات زیادی روبهرو است.بعضی از چیزها در کرهشمالی عجیب و غریب بهنظر میرسید. مثلا نیروهای مسلح را میشود همه جا مشاهده کرد. پوسترهایی در سطح شهرها وجود داشت و پیامشان این بود که مردم کرهشمالی باید به پیشرفت اقتصادی کشورشان کمک کنند. این حس عجیب در میان خبرنگاران وجود داشت که اکنون چه کسی آنها را زیرنظر گرفته است و به سخنانشان گوش میدهد.
وظیفه ما در تهیه خبر از کرهشمالی این بود که قسمتهای مختلف کشوری را نشان دهیم که با مشکلات اقتصادی زیادی روبهرو است. سازمان جهانی غذا اعلام کرده است که یک چهارم از جمعیت 24میلیون نفری کرهشمالی به کمکهای غذایی نیاز دارند تا با گرسنگی و فقر مبارزه کنند. مقامات کرهشمالی به ما گفتند که میتوانیم در نشستی که در کاخ رهبری برگزار میشد شرکت کنیم. در حقیقت ما نخستین خبرنگارهای آمریکایی بودیم که وظیفه پوشش خبری یک نشست مطبوعاتی کرهشمالی را بر عهده داشتیم. خبرنگاران کرهشمالی هم لپتاپهایشان را روشن کرده بودند که در پیش زمینه آنها تصاویری از «کیم ایل سونگ» و «کیم جونگ ایل» دیده میشد.
10 نفر از شهروندان کرهشمالی که پس از سرگردان شدن قایقشان در آب های کرهجنوبی به کشورشان برگشته بودند وارد اتاق شدند.مردها کت و شلوار و زنها لباسهای سنتی به تن داشتند و درحالیکه گریه میکردند اظهار داشتند که دولت کرهجنوبی با آنها بدرفتاری کرده است. جلسه پرسش و پاسخ خبرنگاران از این 10نفر شروع شد.خبرنگار روزنامه «پیونگ یانگ تایمز» میخواست بداند که چه بلایی بر سر 4شهروند کرهشمالی از جمله ناخدای قایقی که در آبهای کرهجنوبی سرگردان شدند آمده است.
درحالیکه روسیه و چین با کاپیتالیسم کنار آمدهاند، کشورهای غربی ،کرهشمالی را بهعنوان کشوری درنظر میگیرند که گرفتار جنگ سرد شده است. دولت پیونگ یانگ میکوشد که ورود و خروج اطلاعات و مردم به کرهشمالی را تحت کنترل شدید قرار دهد. اتباع خارجی که موفق میشوند روادید ورود به کرهشمالی را دریافت کنند، احساس میکنند که در یک بخت آزمایی برنده شدهاند.
2سال پیش من با یک هواپیمای قدیمی روسی از چین به پیونگیانگ سفر کردم اما زمین فرودگاه پر از دست انداز بود بهطوری که مجبور شدم دستههای صندلیام را محکم بچسبم اما اکنون خطوط هوایی کرهشمالی مدرن و پیشرفته شدهاند تابلوهای قدیمی پرواز برچیده شده است و بهجای آن اطلاعات مربوط به پرواز هواپیماها روی یک صفحه نمایش الکترونیک بزرگ نمایش داده میشود.
مردم کرهشمالی به وسایل الکتریکی علاقه زیادی دارند. ما پس از ورود به فرودگاه پیونگیانگ از کنار جعبههای تلویزیون سامسونگ که ساخت کرهجنوبی است رد شدیم. استفاده از تلفن همراه در تمام کشورها رایج است. اما «دیوید» باید پس از ورود، گوشی آیفونش را تحویل میداد. تمام مسافران خارجی که وارد کرهشمالی میشوند باید این کار را بکنند. ما دوباره از مقامات مسئول درخواست کردیم که تلفن همراهمان را به ما برگردانند اما آنها هم در عوض به ما گوشیهای چینی دادند.
انقلاب دیجیتال هنگامی در کرهشمالی بهوجود آمد که دولت پیونگ یانگ مشغول تعیین جانشین برای رهبر این کشور و بهبود وضع اقتصادی بود. مردم کرهشمالی از آمریکاییها بدشان میآید. آنها یانکیها و مقامات کرهجنوبی را مسئول جنگ کره میدانند که در سال 1950 میلادی آغاز شد.
مردم جهان بر این باورند که مردم کرهشمالی از دنیا بیخبرند اما «رابرت کارلین» یکی از مقامات سابق وزارت امور خارجه آمریکا که دهها بار به این کشور سفر کرده است میگوید که اتفاقا موضوع کاملا برعکس است و در حقیقت این ما هستیم که اطلاع چندانی از زندگی مردم کرهشمالی نداریم. اکنون سالهاست که پیونگ یانگ به خاطر فعالیت هستهای و ساخت بمبهای اتمی و موشکهای دوربرد زیر فشار تحریمهای بینالمللی قرار دارد. کرهجنوبی هم به روابط گرم و دوستانهاش با کرهشمالی که دههها ادامه داشت، پایان داده و روابط تجاری و کمکرسانی به پیونگیانگ را قطع کرده است. برنامه هستهای کرهشمالی و 2حمله این کشور که باعث کشته شدن 50شهروند کرهجنوبی شد تنش میان سئول و پیونگ یانگ را افزایش داده است. شاید هدف آمریکا منزوی کردن کرهشمالی است اما این کشور میتواند از کمکهای چین که همسایهاش به حساب میآید برخوردار شود.
کرهشمالی کشوری است که اکنون دستخوش تغییر و تحولات است و شما میتوانید این موضوع را بهخوبی در خیابانهای این کشور مشاهده کنید.
آسوشیتدپرس